การเสียภาษีธุรกิจเฉพาะ และความหมายของธุรกิจเยี่ยงธนาคารพาณิชย์

การเสียภาษีธุรกิจเฉพาะของกิจการที่ดำเนินการเยี่ยงธนาคาร

1. ความหมายของกิจการที่ดำเนินการเยี่ยงธนาคาร
กิจการที่ดำเนินการเยี่ยงธนาคาร หมายถึง กิจการที่ให้บริการทางการเงินคล้ายกับธนาคารพาณิชย์ เช่น

การรับฝากเงินหรือเงินลงทุน
การให้สินเชื่อหรือปล่อยกู้
การรับจำนองหรือจำนำ
การให้บริการโอนเงิน
การให้บริการเช่าซื้อทางการเงิน
แม้ไม่ได้เป็นธนาคารพาณิชย์โดยตรง แต่หากดำเนินกิจการที่คล้ายคลึงก็ต้องเสีย ภาษีธุรกิจเฉพาะ ตามที่กฎหมายกำหนด

2. อัตราภาษีธุรกิจเฉพาะ
กิจการที่ดำเนินการเยี่ยงธนาคารต้องเสียภาษีธุรกิจเฉพาะในอัตรา
3% ของรายรับที่เกิดจากธุรกรรมทางการเงิน
ต้องเสีย ภาษีท้องถิ่นอีก 10% ของภาษีธุรกิจเฉพาะที่ต้องจ่าย (รวมเป็น 3.3%)
ตัวอย่างการคำนวณภาษีธุรกิจเฉพาะ
หากกิจการมีรายรับจากดอกเบี้ยเงินกู้และค่าธรรมเนียม 10,000,000 บาท
ภาษีธุรกิจเฉพาะ = 10,000,000 × 3% = 300,000 บาท
ภาษีท้องถิ่น = 300,000 × 10% = 30,000 บาท
รวมต้องชำระ 330,000 บาท

3. กิจการที่อาจเข้าข่ายต้องเสียภาษีธุรกิจเฉพาะ
บริษัทเงินทุน (Finance Companies)
สหกรณ์ออมทรัพย์ที่ให้สินเชื่อแก่บุคคลภายนอก
บริษัทปล่อยสินเชื่อ (Leasing, Hire-Purchase)
ผู้ให้บริการสินเชื่อระหว่างบุคคล (P2P Lending)
ผู้ให้บริการระบบการชำระเงินที่มีลักษณะคล้ายธนาคาร

ผู้ประกอบธุรกิจเยี่ยงธนาคารพาณิชย์

หมายถึงบุคคลหรือนิติบุคคลที่ดำเนินธุรกิจที่มีลักษณะคล้ายธนาคารพาณิชย์ แม้ว่าจะไม่ได้เป็นธนาคารโดยตรง แต่หากมีการให้บริการทางการเงินที่คล้ายคลึงก็อาจเข้าข่ายต้องปฏิบัติตามกฎหมายและเสียภาษีธุรกิจเฉพาะ


1. ธุรกิจที่เข้าข่ายเป็นผู้ประกอบธุรกิจเยี่ยงธนาคารพาณิชย์
ธุรกิจที่มีลักษณะต่อไปนี้อาจถือว่าเป็น ผู้ประกอบธุรกิจเยี่ยงธนาคารพาณิชย์

การรับฝากเงิน หรือเงินลงทุนจากประชาชน
การให้กู้ยืมเงิน หรือปล่อยสินเชื่อเป็นอาชีพ
การให้บริการเช่าซื้อ (Leasing) และสินเชื่อผ่อนชำระ (Hire Purchase)
การให้บริการสินเชื่อระหว่างบุคคล (P2P Lending)
บริษัทเงินทุนและหลักทรัพย์ ที่ให้สินเชื่อแก่บุคคลหรือนิติบุคคล
ธุรกิจให้กู้ยืมเงินแบบนาโนไฟแนนซ์ (Nano Finance) หรือไมโครไฟแนนซ์ (Micro Finance)
สหกรณ์ออมทรัพย์ ที่ให้สินเชื่อแก่บุคคลภายนอก

2. ภาษีที่เกี่ยวข้องกับผู้ประกอบธุรกิจเยี่ยงธนาคารพาณิชย์
ผู้ประกอบธุรกิจเหล่านี้ต้องเสีย ภาษีธุรกิจเฉพาะ (Specific Business Tax - SBT) แทนภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT) โดย
อัตราภาษีธุรกิจเฉพาะ = 3% ของรายรับจากดอกเบี้ย ค่าธรรมเนียม และบริการทางการเงิน
ต้องเสีย ภาษีท้องถิ่นอีก 10% ของภาษีธุรกิจเฉพาะ (รวมเป็น 3.3%)

ตัวอย่างการคำนวณภาษีธุรกิจเฉพาะ

หากกิจการมีรายรับจากดอกเบี้ยและค่าธรรมเนียม 5,000,000 บาทภาษีธุรกิจเฉพาะ = 5,000,000 × 3% = 150,000 บาท
ภาษีท้องถิ่น = 150,000 × 10% = 15,000 บาท
รวมต้องชำระภาษี = 165,000 บาท

3. การยกเว้นภาษีธุรกิจเฉพาะ
ธุรกิจบางประเภทอาจได้รับการ ยกเว้นภาษีธุรกิจเฉพาะ เช่น

ธนาคารแห่งประเทศไทย (BOT) และสถาบันการเงินเฉพาะกิจของรัฐ (เช่น ธ.ก.ส., ธนาคารออมสิน)
การปล่อยกู้ระหว่างบริษัทในเครือเดียวกัน (Intercompany Loan)
บุคคลธรรมดาที่ให้กู้ยืมเงินโดยไม่ได้ทำเป็นธุรกิจปกติ

4. ข้อกฎหมายและการกำกับดูแล
ผู้ประกอบธุรกิจเยี่ยงธนาคารพาณิชย์อาจต้องได้รับอนุญาตจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น

ธนาคารแห่งประเทศไทย (BOT) ในกรณีของธุรกิจสินเชื่อที่อยู่ภายใต้การกำกับ
กระทรวงการคลัง หากเป็นธุรกิจสินเชื่อเฉพาะทาง เช่น ไมโครไฟแนนซ์
สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) สำหรับธุรกิจหลักทรัพย์และการลงทุน

วิธีการยื่นขอจดทะเบียนภาษีธุรกิจเฉพาะแบบออนไลน์
ผู้ประกอบการที่ทำธุรกิจอยู่ในข่ายที่ต้องจดภาษีธุรกิจเฉพาะดังที่กล่าวไปแล้ว สามารถยื่นแบบคำขอจดทะเบียนภาษีธุรกิจเฉพาะ (ภ.ธ.01) ผ่านระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ตได้ที่ www.rd.go.th ซึ่งยื่นคำขอได้ทุกวัน ตลอด 24 ชั่วโมง

โดยมีรายละเอียดขั้นตอน คือ เริ่มจากให้กรอกเลขประจำตัวผู้เสียภาษีอากร (13 หลัก) ซึ่งสำหรับผู้ประกอบการที่ทำธุรกิจในนามบุคคลธรรมดา ให้ใช้เลขบัตรประจำตัวประชาชน และนิติบุคคลให้ใช้เลขทะเบียนนิติบุคคลที่กรมพัฒนาธุรกิจการค้าออกให้ ส่วนกรณีอื่นๆ ให้ใช้เลขประจำตัวผู้เสียภาษีอากร (13 หลัก) ของกรมสรรพากร

​จากนั้นยื่นคำขอจดทะเบียนภาษีธุรกิจเฉพาะ โดยเอกสารที่ใช้ประกอบการยื่นมีดังนี้

1.คำขอ ภ.ธ.01
2.สัญญาเช่าอสังหาริมทรัพย์ระบุชื่อ ที่อยู่ หรือหนังสือยินยอมให้ใช้อสังหาริมทรัพย์
3.หนังสือเดินทาง หรือใบสำคัญประจำตัวคนต่างด้าว
4.ใบอนุญาตประกอบธุรกิจ (กรณีเป็นบุคคลต่างด้าว)
5.หนังสือการจัดตั้งห้างหุ้นส่วนสามัญ กองทุน มูลนิธิ หน่วยงานหรือกิจการของเอกชนที่มิใช่นิติบุคคล
6.หนังสือตั้งตัวแทนรับรองโดยสถานทูตหรือสถานกงสุล
7.เอกสารการดำเนินกิจการร่วมค้า (ถ้ามี)
8.แผนที่ตั้งสถานประกอบการ พร้อมภาพถ่าย
9.หนังสือมอบอำนาจ (ติดอากรแสตมป์) พร้อมบัตรประจำตัวประชาชนผู้รับมอบอำนาจ และสำเนาบัตรประจำตัวประชาชนผู้มอบอำนาจ

และจะเข้าสู่กระบวนการพิจารณาและอนุมัติต่อไป โดยเริ่มนับระยะเวลาตั้งแต่เจ้าหน้าที่ตรวจสอบเอกสาร จนถึงแจ้งผลการพิจารณาให้ผู้ยื่นคำขอทราบภายใน 27 วันทำการ

ธุรกิจที่ต้องเสียภาษีธุรกิจเฉพาะลักษณะใดขอคืนภาษีได้
ทั้งนี้ การเสียภาษีธุรกิจเฉพาะ ผู้ประกอบการสามารถขอคืนภาษีในส่วนนี้ได้ หากเข้าเงื่อนไขที่กฎหมายกำหนดดังนี้

- ผู้ไม่มีหน้าที่เสียภาษีแต่ได้ชำระภาษีไว้
- และได้ชำระภาษีไว้เกิน ผู้ประกอบกิจการที่มีหน้าที่เสียภาษี หรือผิด หรือชำระซ้ำไว้
โดยผู้ประกอบการที่มีหน้าที่เสียภาษีธุรกิจเฉพาะ มีสิทธิยื่นคำร้องขอคืนเงินภาษีได้ภายใน 3 ปี นับแต่วันพ้นกำหนดเวลายื่นแบบแสดงรายการภาษี และการยื่นคำร้องขอคืนเงินภาษีธุรกิจเฉพาะตามแบบ ค.10 จำเป็นต้องแนบเอกสารที่เกี่ยวข้องไปพร้อมกับคำร้อง ได้แก่

- หนังสือรับรองการจดทะเบียนเป็นนิติบุคคล กรณีผู้ขอคืนเป็นนิติบุคคล
- ใบเสร็จรับเงินภาษีธุรกิจเฉพาะ และหลักฐานอื่นที่เกี่ยวข้องกับประเด็นที่ขอคืน